terug

acrylverf op aquarelpapier (8 x 100 x 150 cm, 2020)

Het schilderen van de tijd

Ongrijpbare tijd

Zandloper meet de tijd; de klok is niet de tijd; de (geschilde) citroen is het symbool voor het verstrijken van de tijd. Het gedwongen aftasten van de geschilderde ruimte met het oog wijst op tijdsverloop, beoogt tijdsbesef. 

De doorsnede van de citroen is een wijzerplaat door de witte vliezen die de sappige cellen in compartimenten bij elkaar houden. Het aantal partjes, de uren van een etmaal, varieert in de citroenwijzerplaat van acht tot twaalf, meestal tien. Voor tijdmeting gebruiken we nog het twaalftallig stelsel zowel voor uren als voor maanden en voor de eerste twaalf getallen hebben we aparte woorden. De geschilderde zeshoeken refereren aan de zestig seconden in een minuut en zestig minuten in het uur. 

Tijd en ruimte

Andere Tijd

Tijd is niet overal gelijk, net zoals de ruimte overal anders is. Het leven  is worstelen met tijd en ruimte,  proberen te ontkomen aan vergankelijkheid. Beweging kost tijd, zonder tijd geen beweging; sportief doden we de tijd, de hoofden vol van vergankelijkheid,  het mysterie van de ruimte en de tijd.

De gelaagdheid van de ruimte, zoals de ruimtelijke indeling in lagen in de aardkorst,  zegt iets over de tijd. Meestal liggen de oudste lagen onderop. Het precambrium ligt onder het cambrium, het devoon onder het carboon. Tijdsverloop is derhalve te zien in de structuur van de ruimte. Lagen zijn volgorde, volgorde is tijd.

Gekromde ruimte en tijd

Onbegrijpelijke tijd

Van afstand machteloos en verwonderd kijken naar de geschilde citroen, naar het vreemde karakter van tijd; terugkijken naar het verleden, naar het verstrijken van de tijd. Er zijn meerdere werkelijkheden met eigen tijdsverloop, herinneringen zijn als netwerken van zeshoekig kippengaas met steeds groter wordende mazen.

Hier is het meest normale, het ingelijste geschilderde schilderij.  Het totale schilderij zonder lijst loopt  door in de ruimte waarin het wordt gehangen en staat daarom dichter bij de werkelijkheid dan het schilderij van de man die verwonderd, verschrikt kijkt naar de tijd, naar zijn vergankelijkheid, machteloos vanuit zijn eigen afgebakende ingelijste wereldje.

Tijd is herhaling

Verstrijkende tijd

De nostalgie van het horloge dat geopend is en een vervormde tijd weerspiegelt. Het antieke horloge in futuristische ruimte; Kromming van de ruimte. Doden van de tijd; Loodzware citroenen in een netje tot het  vol is?

Herhaling van handelingen, zoals het vullen van een netje, is een manier om tijd zichtbaar te maken. Dit herhalende element, dat gezellig tikken van de klok, is eveneens aanwezig in de vlakvullingen. In dit werk zie je geen snelle rusteloze beweging, geen schetsmatig zoeken naar vormen, geen gooien met verf. Het is meer bedachtzaam in rustig tempo, met regelmaat zoals het tikken van de klok, gestaag opbouwen.

Tijd en digitale ruimte

Dwingende tijd

Het gewicht van dit tijdsgewricht is her hedendaagse worstelen met het gewicht van de tijd. Time management is door de zure appel heen bijten, zoeken naar het evenwicht tussen tijdsgebrek en tijd genoeg.

Naast de fysieke ruimte van de schilderijen hebben we tegenwoordig  de digitale ruimte die veel sneller verandert en andere tijdsbeleving kent. 
Het balanceren met de beschikbare tijd is een zware klus die steeds verder is doorgedrongen in de persoonlijke levenssfeer. Deze dagelijkse krachttoeren nemen een flinke hap uit de ons beschikbare tijd.

De tijd van het schilderen

Slopende tijd

Tijd wordt uitgeperst; we worden geleefd; we hebben de onherroepelijkheid van de tijd te accepteren; de mens verandert met de tijd, de klok is een robot; robots bepalen meer en meer onze tijdsindeling. Er is een pit, een zaadje dat nog zou kunnen ontkiemen.

De schilder en de kijker hebben een ander tijdskader. De schilder begint met een leeg papier en denkt na over de toekomst, over het toekomstige schilderij. Het schilderij groeit in de toekomst. Als het schilderij klaar is, ziet de kijker het verleden, het resultaat van het schilderen in het verleden.

Bevroren tijd

Veranderende tijd

 Sporen van het verre verleden en een blik op het onvoorstelbaar vreemde van de toekomst. Spiegel van vergankelijkheid, restanten uit de klassieke oudheid duizenden jaren oud, en genetisch gemanipuleerde citroenen in de toekomst. Er lopen draden van verleden naar toekomst; de wereld is geen rechte lijn maar gelaagd, onvoorspelbaar, ingewikkeld gekromd en rechthoekig eenvoudig. 

Uit wat er is overgeleverd uit het oude Egypte weten we dat er destijds al een cultuur bestond van mooi maken, van kapsels en make-up, zelfs tot voorbij de dood. De spiegel speelt nog steeds een belangrijke rol. Daarin zien we aan ons uiterlijk het verstrijken van de tijd. De organisch gevormde citroenen rechts laten zien hoe we door manipuleren van onze uiterlijke vormen proberen het verstrijken van de tijd te vertragen.

Op weg naar de toekomst

Wachttijd.

Generaties wachten, kijken naar de toekomst. Wachten duurt, de nieuwe wereld nadert langzaam, stapje vooruit, stapje terug. Welke wereld is de echte? Het schilderij in een schilderij of het schilderij? Het verleden, het heden of de toekomst? Is alles wel zo rechtlijnig als we geneigd zijn te denken?

Het wachten op de slak. We wachten met zijn allen op het verstrijken van de tijd. We hebben een hoeveelheid vergankelijkheid bij ons in een netje, de een meer dan de ander, de tijd zit in ons hoofd en we hebben geen invloed op de tijd, op wat komen gaat. We weten niet hoe lang we moeten wachten.

Vorige
Volgende