analoge en digitale figuratieve kunst vol verbeelding
analoge en digitale figuratieve kunst vol verbeelding
Wij mensen zijn meer een roman dan een documentaire, meer een schilderij dan een bouwtekening.
Vrijheid is een sleutelbegrip in de relatie tussen individu en groep. Kies je voor je eigen vrijheid of conformeer je je aan de groep, ben je op zoek naar het evenwicht tussen liberaal en sociaal? Het is een worsteling tussen jezelf losrukken en tegelijkertijd ergens bij horen. Apart zijn en toch onderdeel van iets. Uniek, maar niet moederziel alleen.
Vrijheid of gevangenschap? Onthand in een begrensde ruimte waaraan door literatuur en kunst te ontsnappen is.
de treden van de vrijheid
acrylverf op doek (2004)
Een vrije interpretatie en combinatie van de pyramide van Maslov en het existentialisme van Sartre
Vijf schilderijen opgehangen als een trap met per trede een basisvrijheid noodzakelijk voor een volledig menswaardig bestaan. Van onder naar boven: vrij van honger (brood op de plank), vrij van oorlog en natuurrampen (veiligheid), vrij je uiterlijk zelf te vormen (verantwoordelijk voor je eigen lijf en identiteit), geestelijke vrijheid (kunst, journalistiek, protesteren, sport, theater, liefde, reizen) en tenslotte de keuze voor je eigen leven….
Bovenste trede, huis clos, gesloten deuren, het toneelstuk van Sartre; drie mensen in de hel. De hel dat is de ander. Onze vrijheid dwingt ons voortdurend te kiezen, dat is de hel.
Vrij van honger
Aan de grote tafel wordt rijkelijk opgediend en kijkt de koe toe vanuit een schilderij. Links zijn het overschot en de verspilling zichtbaar, waarvan een enkeling een graantje mee mag pikken terwijl rechts de misdeelden op afstand worden gehouden.
Veiligheid
Links de illusie van veiligheid, rechts het gevaar van oorlog, geweld en natuurrampen. In het midden de politieke terreur, destijds de oorlog op de balkan en de moord op Theo van Gogh tijdens het schilderen van dit schilderij.
Gelijkheid
Individuele vrijheid. Vrij om te zijn wie je wilt zijn, vrij van discriminatie omwille van uiterlijk, ras, gender, cultuur, leeftijd etc.
Geestelijke vrijheid
Vrij om je mening op te schrijven en uit te dragen, om families te stichten, om kunst te maken, om te musiceren, om te sporten en te reizen, om te herdenken, te vieren en te demonstreren, allemaal als individu en in groepsverband.
Keuzevrijheid
Vrijheid geeft ook de plicht om te kiezen, om niet bij de pakken neer te zitten, niet alles op zijn beloop te laten, om rekening te houden met de ander, om de geopende deur door de te gaan. Niet kiezen is ook een keuze.
Worstelen met de individuele vrijheid
Het individu, en zeker de kunstenaar, neigt ernaar zichzelf als uniek te zien in een wereld die bevolkt wordt door vrijwel identieke individuen. Deze authenticiteitsdrang kan leiden tot negeren van grenzen om toch maar authentiek te zijn en kan daarmee juist de eigen persoonlijkheid geweld aan doen, of leidt tot het besef dat authenticiteit voor de meesten niet is weggelegd in de mate waarin we dat voor ogen hebben wat weer kan leiden tot innerlijk worstelen.
In religie heerst traditie en zou iedereen ouderwets gelijk moeten zijn, wordt alles in groepsverband beleefd en mag je niet te uniek zijn. In de wetenschap wordt veel, zo niet alles, gereduceerd tot het algemene waarin het individu een plek moet zien te vinden. Na de aanvankelijk overheersende en nivellerende rol van religie en wetenschap worden nationalistische, regionale en culturele tegenstellingen weer uitvergroot. Sinds Nietzsche is zelfrealisatie verplicht, bij Sartre authenticiteit. Onderwerpen als gender, huidskleur en individuele vrijheid zijn actueel. Er is nog steeds een hang naar het universele maar tegelijkertijd is men gehecht aan particuliere eigenheid.